विकास, राजनीति, नैतिकता र सफलता
विकास, राजनीति, नैतिकता र सफलतायस्ता पर्यायवाची आधारभूत शब्द हुन जसको परिभाषा केलाउने खड्को हामी सबैलाई छ । विकास मानव सभ्यतामा जब उदारवादको प्रश्रय भयो त्यही दिन देखि चाहे त्यो प्रजातन्त्रमा नै होस वा समाजमादमा चरम प्रयोगको कार्याशाला बन्दै आयो । जनताद्वारा, जनताको लागी र जनताले नै गर्ने शासन भनि विकासको उठान त मत माग्ने नेताले उठाए । तद अनुरुप मोटरबाटो, संञ्चार, प्रविधिमा त विकास भयो । जनताको आधारभूत विषय स्वास्थ्य, शिक्षा र आवासमा पनि संकुचित विकास भयो । संकुचित यस मानेमा दुर दराजमा स्वास्थ्य र शिक्षाबाट लाभान्वित जनता अझै मर्कामा परेका छन् ।
राजनीतिक रुप जे भए नि जनताका विकासका मूद्वा भाषणमा सिमित छन् । कार्यान्वयनको हिसाबमा नीति नियम र दिगो अर्थनितीको अभावमा नियम राजनीति तरलतामा हाम्रो समाजमा गढेको छ । पार्टी नीतिले जनताको घरमा चुल्हो नभई तरकारीको मरमशला मात्र बनेको छ । यदी सही र जनतामुखी आवाज दिगो अर्थनिती र हाम्रा श्रदेय नेताका मुखवाणी भइदिने हो भने आज आम समुदाय र बरोजगारीमा डुब्दैनथे होलान १ हाम्रो देशको ग्राहस्थ उत्पादन, कुल आयव्यय, बाल मृत्युदर, औषत आयु, विकासको वृद्वि दर बलियो हुँदै दक्षिण एसियामा प्रभावकारी आर्थिक नीति हाम्रो निम्ती गर्व सावित हुने थियो कि रु तर हालकै आँकडाले २०२० सम्म हाम्रो देश ६ दशमलबको हाराहारीमा
आर्थिक विकासको लक्ष्य पार गर्ने सिलसिलेबार नतिजामा पुग्दै गरेको आभास पनि हामी पाउँछौ ।
तर पूर्ण रुपमा युवाले शिक्षा ग्रहण गर्ने कोटा, आर्थिक श्रम र विचार पोख्ने ठीक जमघट भएन । उसको शारीरिक र मानसिक स्वास्थ्य दुवै सुधार हुने थियो की रु यसका लागि शिक्षा प्राविधिक र सुहाउँदो हुनुपर्छ । यसको मतलब यसमा छनौट हुनुपर्दैन भनेको चैँ पक्कै होइन । प्रतिष्पर्धात्मक शिक्षाले मानिसमा तिख्खरता ल्याउँछ । र उसको परिशानी हट्न उसले शैक्षिक गुणस्तर अनुरुप रोजगार त पाउनै प¥या नी १
आजको २१ औं शताब्दीमा मानिस शिक्षा आर्जन गरी पनि झन अनैतिक हुँदै गइरहेको छ । आदर्श, समाज, नीति, आदर, सदभाव एक शिष्ट गुण हुन । जुन मानिसमा हुने यस्ता गुण हुँदैन मानिस पथभ्रष्ट हुँदै जान्छ समाजमा पथिट हुँदै जान्छ । नैतिकवान, स्वास्थ्य र आदर्शवादी हुनु विज्ञानको आधारशिला त होइन तर समाजको ईकाई भने पक्कै हो ।
तर एक मानिसले जब सम्पूर्ण जीवनको रथयात्रामा सामेल हुन्छ र दिनहूँ आफ्नो नित्य धर्म गर्छ त्यो मानिस कसरी सफलता नकमाओस । आजको दिन न पुरातनवादी समाज हो , न मातृ समाज हो । आज कुँटी वियालो गर्ने दिन त होइन तर एक्काइसौं शताब्दीको आम मानिसको चालचलन, बानिबेहोरा र संगत बढाइ आफू पनि दुरुस्त हुने उपाय वैचारिक, राजनैतिक, नैतिक, विकास, प्रविधिमात्र नभई उचित अर्थोपार्जन पनि हो की १
राजनीतिक रुप जे भए नि जनताका विकासका मूद्वा भाषणमा सिमित छन् । कार्यान्वयनको हिसाबमा नीति नियम र दिगो अर्थनितीको अभावमा नियम राजनीति तरलतामा हाम्रो समाजमा गढेको छ । पार्टी नीतिले जनताको घरमा चुल्हो नभई तरकारीको मरमशला मात्र बनेको छ । यदी सही र जनतामुखी आवाज दिगो अर्थनिती र हाम्रा श्रदेय नेताका मुखवाणी भइदिने हो भने आज आम समुदाय र बरोजगारीमा डुब्दैनथे होलान १ हाम्रो देशको ग्राहस्थ उत्पादन, कुल आयव्यय, बाल मृत्युदर, औषत आयु, विकासको वृद्वि दर बलियो हुँदै दक्षिण एसियामा प्रभावकारी आर्थिक नीति हाम्रो निम्ती गर्व सावित हुने थियो कि रु तर हालकै आँकडाले २०२० सम्म हाम्रो देश ६ दशमलबको हाराहारीमा
आर्थिक विकासको लक्ष्य पार गर्ने सिलसिलेबार नतिजामा पुग्दै गरेको आभास पनि हामी पाउँछौ ।
तर पूर्ण रुपमा युवाले शिक्षा ग्रहण गर्ने कोटा, आर्थिक श्रम र विचार पोख्ने ठीक जमघट भएन । उसको शारीरिक र मानसिक स्वास्थ्य दुवै सुधार हुने थियो की रु यसका लागि शिक्षा प्राविधिक र सुहाउँदो हुनुपर्छ । यसको मतलब यसमा छनौट हुनुपर्दैन भनेको चैँ पक्कै होइन । प्रतिष्पर्धात्मक शिक्षाले मानिसमा तिख्खरता ल्याउँछ । र उसको परिशानी हट्न उसले शैक्षिक गुणस्तर अनुरुप रोजगार त पाउनै प¥या नी १
आजको २१ औं शताब्दीमा मानिस शिक्षा आर्जन गरी पनि झन अनैतिक हुँदै गइरहेको छ । आदर्श, समाज, नीति, आदर, सदभाव एक शिष्ट गुण हुन । जुन मानिसमा हुने यस्ता गुण हुँदैन मानिस पथभ्रष्ट हुँदै जान्छ समाजमा पथिट हुँदै जान्छ । नैतिकवान, स्वास्थ्य र आदर्शवादी हुनु विज्ञानको आधारशिला त होइन तर समाजको ईकाई भने पक्कै हो ।
तर एक मानिसले जब सम्पूर्ण जीवनको रथयात्रामा सामेल हुन्छ र दिनहूँ आफ्नो नित्य धर्म गर्छ त्यो मानिस कसरी सफलता नकमाओस । आजको दिन न पुरातनवादी समाज हो , न मातृ समाज हो । आज कुँटी वियालो गर्ने दिन त होइन तर एक्काइसौं शताब्दीको आम मानिसको चालचलन, बानिबेहोरा र संगत बढाइ आफू पनि दुरुस्त हुने उपाय वैचारिक, राजनैतिक, नैतिक, विकास, प्रविधिमात्र नभई उचित अर्थोपार्जन पनि हो की १
Comments
Post a Comment